De omslag naar elektrische auto’s roept vragen op. Hoe past deze omslag binnen het bredere plaatje van een duurzame mobiliteit? En hoe kunnen wij – als Dégage en als delende burgers – daar een stap in zetten? We zetten hieronder onze visie uiteen op elektrisch delen.
1. Geen auto is nog altijd beter dan een elektrische auto
2. Voertuigen van de toekomst mogen geen CO2 meer uitstoten
3. Voldoende vlot toegankelijke en betaalbare laadinfrastructuur
4. Zorg voor groene energie-opwekking
5. Zorg voor lichtere voertuigen en vermijd hoge snelheden
6. Maak elektrisch rijden betaalbaar en toegankelijk voor iedereen
7. Hergebruik en recycleer de auto’s bij einde levensduur
1. Geen auto is nog altijd beter dan een elektrische auto: het aantal auto’s verminderen is de eerste prioriteit
We gaan in de eerste plaats voor aangename buurten waar ruimte is voor veilig fietsen, openbaar vervoer, groen, recreatie, ontmoeting, terrassen, handel, stadslandbouw … Daarvoor is een drastische vermindering van het aantal rijdende én geparkeerde auto’s nodig.
Auto’s vragen de ontginning van schaarse grondstoffen. Mijnen veroorzaken zware lokale milieu-impact. De sociale omstandigheden waarin bepaalde metalen worden ontgonnen zijn abominabel. En we blijven afhankelijk van verre landen. Auto’s stoten ook CO2 uit bij hun productie. Ontginning van grondstoffen en hun verwerking tot afgewerkte auto’s vragen immers veel energie. De omslag naar elektrische auto’s moet daarom samengaan met een drastische vermindering van het aantal auto’s en gereden autokilometers. Pas dan komen de klimaatdoelstellingen en een duurzame mobiliteit voor 2030 in bereik.
Is dit haalbaar? Een auto in België legt gemiddeld 15.000 km per jaar af. Dit is ook de grens waarbij het interessant is om je auto te delen of weg te doen en een andere deelauto te gebruiken. Voor de helft van de Belgen is delen een reële optie en is aankoop of behoud van een eigen auto overbodig.
Hoe dragen wij hier als Dégage toe bij?
Wij proberen zoveel mogelijk auto-eigenaars te overtuigen hun auto te delen, zodat andere mensen geen nieuwe auto moeten kopen of hun bestaande auto kunnen delen of wegdoen. Tussen nu en 2030 zullen er nog 3,5 miljoen nieuwe fossiele auto’s gekocht worden in België. Dit aantal moet naar omlaag, niet alleen door elektrische auto’s te kopen, maar vooral door minder auto’s te kopen. Daarom kiezen we er bewust voor niet enkel elektrische auto’s te delen, maar ook fossiele. Dit is de snelste manier om zoveel mogelijk mensen op korte termijn aan het delen te krijgen. Een vermeden auto is immers nog altijd beter dan een elektrische auto. Afhankelijk van de buurt zorgt elke gedeelde auto voor 4 tot 18 auto’s minder.
2. Voertuigen van de toekomst mogen geen CO2 meer uitstoten
Tegen 2050 moet we stoppen met uitstoten van CO2. Dit maakt dat er in 2050 geen plaats meer is voor voertuigen die CO2 uitstoten via hun uitlaatpijp. We moeten de overstap maken naar CO2-vrije voertuigen. We wachten hier beter niet te lang mee, want een auto gaat toch al vlug 15 jaar mee. Een auto die je dit jaar koopt, zal in 2035 nog rondtuffen. Als je vandaag een nieuwe auto koopt, kan je dus best overstappen naar een CO2-vrije auto. Vandaag zijn elektrische auto’s de enige commercieel beschikbare auto’s die via de uitlaat geen CO2 uitstoten. Maar we staan open voor alternatieven: voertuigen op waterstof of perslucht kunnen ook CO2-vrij rijden. En vergeet niet dat de fiets die werkt op mensenkracht vandaag al voor vele ritten het beste alternatief is.
Hoe dragen wij hier als Dégage toe bij?
Wij raden eigenaars die een nieuwe auto kopen, aan om te gaan voor een elektrische auto. We geven hen advies over het type wagen en over laadfaciliteiten. We ondersteunen de eventuele premie-aanvraag. We zoeken naar oplossingen in de buurt voor laden van de auto en voor drukken van de aankoopprijs. Voor de korte ritten in de stad stellen we de deelbakfiets ter beschikking. Voor de wat langere ritten een elektrische fiets. In 2021 telt Dégage 18 volledig elektrische deelauto’s en 12 hybride deelauto’s, goed voor 9 % van de vloot. Tegen 2025 streven we ernaar dit aandeel op te trekken naar 20 %. Ondertussen zorgen we er voor dat de fossiele auto’s die worden gedeeld, zuiniger worden door bij de intake van nieuwe auto’s rekening te houden met hun ecoscore. Wij waken erover dat de gemiddelde deelauto van Dégage steeds minder vervuilend is dan de gemiddelde auto die in België rondrijdt.
3. Voldoende vlot toegankelijke en betaalbare laadinfrastructuur
Voldoende laadinfrastructuur voorzien in de openbare ruimte is een noodzaak om te zorgen voor een doorbraak van elektrische voertuigen. Daarvoor is een aangepast parkeerbeleid nodig dat toelaat dat laadplekken maximaal worden gebruikt om te laden. Laadplekken mogen niet worden ingenomen door fossiele auto’s. Elektrische auto’s die volgeladen zijn moeten zo snel mogelijk plaats maken om andere auto’s te laten laden. Vrije laadplekken moeten geseind staan bij gebruikers van elektrische auto’s zodat we vermijden dat elektrische auto’s zinloos rondrijden op zoek naar een laadplek.
Hoe dragen wij hier als Dégage toe bij?
Wij proberen onze leden te overtuigen privéterrein ter beschikking te stellen voor laden van elektrische voertuigen en willen dit ook kostendelend organiseren. Zo ontlasten we de schaarse publieke laadinfrastructuur. Op publieke laadplaatsen pleiten we voor gedeelde oplossingen met andere autodeelorganisaties.
4. Zorg voor groene energie-opwekking
Ook de energieopwekking moet CO2-vrij worden. Dit wil zeggen dat er meer productie en opslag moet komen van elektriciteit uit zon en wind.
Hoe dragen wij hier als Dégage toe bij?
Als burgerorganisatie leren we mensen op buurtniveau met elkaar samenwerken. Vandaag doen ze dat door hun auto’s en fietsen te delen. Morgen doen ze dat door hun energie te delen. Wij willen ervoor zorgen dat mensen die stroom opwekken daarmee ook de deelauto kunnen opladen van iemand anders. Zo wordt het voor mensen die dat kunnen, interessant om meer groene elektriciteit te produceren dan ze zelf nodig hebben.
5. Zorg voor lichtere voertuigen en vermijd hoge snelheden
Een auto weegt gemiddeld 1500 kg en verplaatst vaak maar 75 kg mens. Je verplaatst dus vooral materiaal in plaats van personen. Dit zorgt voor een hoog energieverbruik, zeker bij hoge snelheden, en bemoeilijkt zo de omslag naar 100 % groene energie. We moeten daarom lichtere en tragere voertuigen produceren. Die zullen zuiniger zijn en minder grondstoffen verbruiken. Ze zullen ook minder slachtoffers maken bij ongevallen. Chauffeurs moeten ook leren hoge snelheden te vermijden en daartoe gedwongen worden door aangepaste weginfrastructuur.
Bij gecombineerde mobiliteit leg je een rit van A naar B niet af met één voertuig, maar combineer je meerdere voertuigen in één rit. Zo kan je voor elke verplaatsing het meest efficiënte vervoermiddel gebruiken. Dit maakt het gebruik van lichte voertuigen voor bepaalde trajecten interessant. Zo vermijd je de overmatige aankoop van zware voertuigen die alles moeten aankunnen.
Hoe dragen we hij hier als Dégage toe bij?
Door een gevarieerde vloot aan te bieden van fietsen, camionettes, grote en kleine auto’s kan iedereen het meeste geschikte voertuig gebruiken voor een verplaatsing. Zo vermijden we dat mensen veel te grote auto’s kopen, omdat ze die enkele keren per jaar nodig hebben voor een grote gezinsuitstap of een verhuis. Geen investering in een eigen auto, maakt het financieel ook interessanter vaker de fiets of het openbaar vervoer te gebruiken. Met strenge criteria bij intake van deelauto’s op vlak van emissies en kostprijs, vermijden we het delen van snelle en veel energie verbruikende auto’s.
6. Maak elektrisch rijden betaalbaar en toegankelijk voor iedereen
Elektrische auto’s zijn duur in aankoop, maar goedkoop in verbruik. Als ze voldoende rijden, zijn ze niet duurder dan een fossiele auto, soms zelfs goedkoper. Dit maakt dat elektrische auto’s pas interessant zijn als ze gedeeld worden, want dan spreid je de hogere aankoopprijs over meer kilometers. Met een gedeelde vloot kan je stap voor stap fossiele auto’s vervangen door elektrische. Zo houd je de prijs voor aankoop van nieuwe wagens onder controle en kan je automobiliteit blijven aanbieden tegen een betaalbare prijs voor iedereen.
Hoe dragen we hier als Dégage toe bij?
We vergroenen stap voor stap onze vloot door vervuilende wagens te weren en de aankoop van elektrische wagens ter vervanging aan te moedigen. Met een kostendelend model houden we de prijs per km laag en maken we elektrische auto’s niet duurder dan fossiele. Zo heeft iedereen toegang tot elektrische mobiliteit. Door het aanbieden van een gemengde vloot van fossiele én elektrische auto’s tegen dezelfde prijs geven we iedereen de kans elektrisch rijden uit te proberen. Zo verkleinen we de drempel naar elektrisch rijden en helpen we sommigen hun vooroordelen of angsten om elektrisch rijden te overwinnen.
7. Hergebruik en recycleer de auto’s bij einde levensduur
Auto’s bevatten veel kostbare en zeldzame grondstoffen die een hoge milieu-impact hebben bij hun ontginning. Dit geldt des te meer voor elektrische auto’s. De onderdelen van auto’s moeten dan ook zoveel mogelijk hergebruikt worden. Bijvoorbeeld, een batterij van een elektrische auto kan bij einde leven vaak nog hergebruikt worden voor andere toepassingen die minder vermogen vergen. En een auto moet volledig worden gerecycleerd. Vermijd daarom een afgeleefde auto te verkopen als tweedehandsvoertuig, want die belandt meestal op een plaats in de wereld waar geen recyclage zal gebeuren. Laat een afgedankt voertuig op een correcte manier in België recycleren.
Hoe dragen we hier als Dégage toe bij?
Wij vragen aan onze eigenaars die hun oude versleten auto afdanken, om die niet door te verkopen als tweedehands maar die in België correct te laten recycleren in een erkend centrum.
